Đáo hạn phái sinh là một trong những ngày được rất nhiều nhà đầu tư quan tâm, không chỉ các nhà đầu tư phái sinh mà cả những nhà đầu tư chứng khoán cơ sở vì những đặc tính của nó.
Đây là ngày mà tạo lập thị trường thể hiện rõ sự ảnh hưởng của mình khi họ có thể có các chiêu trò để làm cho chỉ số phái sinh đi đúng theo trật tự mà mình mong muốn. Nhìn chung đa phần thiệt thòi sẽ là những nhà đâu tư nhỏ lẻ.
Mục lục
Chứng khoán phái sinh (CKPS) là gì?
Là một hợp đồng tài chính giữa hai bên về việc giao dịch một sản phẩm được thực hiện vào một thời điểm trong tương lai. Sản phẩm CKPS có thể là hàng hóa (thực phẩm, dầu mỏ…) hoặc công cụ tài chính (cổ phiếu, trái phiếu…).
CKPS tại thị trường chứng khoán VN là gì? Bao gồm những mã nào?
Tại thị trường CK VN, CKPS là một sản phẩm cho phép bạn hưởng lợi từ sự tăng hoặc giảm của chỉ số VN30 bằng cách mua hoặc bán chỉ số này. Mỗi giao dịch mua hoặc bán là 1 hợp đồng tương lai (được tất toán vào 1 kỳ hạn nhất định trong tương lai).
Các mã CKPS có dạng: VN30 – Năm đáo hạn – Tháng đáo hạn.
VD:
- VN30F2108: HĐ tương lai VN30 đáo hạn vào T08/2021
- VN30F2109: HĐ tương lai VN30 đáo hạn vào T09/2021
- VN30F2112: HĐ tương lai VN30 đáo hạn vào T12/2021
- VN30F2203: HĐ tương lai VN30 đáo hạn vào T03/2022
Ngày đáo hạn CKPS là ngày nào?
Là ngày thứ Năm lần thứ 3 trong tháng đáo hạn.
VD: Mã VN30F2108 sẽ được đáo hạn trong T08/2021.
Trong tháng 08/2021 có 4 ngày thứ 5 là 05/08; 12/08; 19/08; 26/08.
Như vậy mã VN30F2108 sẽ đáo hạn vào 19/08.
Trong ngày đáo hạn, tất cả các hợp đồng đang mở sẽ được tất toán theo giá đóng cửa của chỉ số VN30.
Cách tính chỉ số VN30?
VN30 là một danh mục gồm 30 cổ phiếu được niêm yết trên sàn HSX có vốn hóa lớn (xem thêm danh mục cổ phiếu VN30) bên dưới.
VN30 sẽ tính toán dựa trên 3 tiêu chí cơ bản. Bao tổng giá trị vốn hóa của thị trường, số lượng giao dịch và phần trăm loại bỏ (free-float). Cứ định kỳ 6 tháng, người lại đánh giá, sàng lọc các cổ phiếu trong nhóm 30. Cổ phiếu nào không đáp ứng đủ yêu cầu sẽ bị loại khỏi VN30 và nhường chỗ cho cổ phiếu khác.
Công thức tính toán chỉ số VN30:
VN30-Index = Giá trị vốn hóa thị trường hiện tại (CMV) / Giá trị vốn hóa thị trường cơ sở (BMV)
Trong đó:
- CMV (Current market value)
- BMV (Base market value): hệ số chia. Trong trường hợp tăng/giảm CMV do nguyên nhân khác với biến động giá trên thị trường, BMV sẽ được điều chỉnh nhằm đảm bảo tính liên tục của chỉ số.
- Tỉ lệ free-float: là tỉ lệ cổ phiếu sẵn sàng/tự do chuyển nhượng trên thị trường, được tính: Tỉ lệ free-loat (f) = (Khối lượng cổ phiếu lưu hành – Khối lượng không tự do chuyển nhượng)/Khối lượng cổ phiếu đang lưu hành
Do vậy, biến động giá của một trong các cổ phiếu thuộc rổ VN30 đều ảnh hưởng đến chỉ số VN30. Vốn hóa của cổ phiếu càng lớn thì tác động càng nhiều.
Một số cổ phiếu vốn hóa lớn: VIC, VCB, VHM, HPG, VNM…
Chi tiết cách tính chỉ số VN30
Ngày đáo hạn CKPS ảnh hưởng đến chứng khoán cơ sở như thế nào?
Chỉ số VN30F (VN30F là chỉ số VN30 tại một thời điểm xác định trong tương lai (F = future)) tăng giảm do sự kỳ vọng của Bên mua và Bên bán vào chỉ số VN30 tại một thời điểm xác định trong tương lai.
Trong đó:
Bên mua (LONG): kỳ vọng VN30 sẽ tăng giá.
Bên bán (SHORT): kỳ vọng VN30 sẽ giảm giá (là nghiệp vụ bán khống, bán trước rồi mua lại sau)
Trong ngày đáo hạn, tất cả các hợp đồng đang mở sẽ được tất toán theo giá đóng cửa của chỉ số VN30.
Do đó, vào ngày này, các cá nhân/tổ chức lớn đang giữ các hợp đồng mua/bán VN30F này sẽ tìm mọi cách để các hợp đồng tất toán được giá tốt nhất, bằng cách tác động lên giá các cổ phiếu cơ sở có tỷ trọng vốn hóa lớn trong rổ VN30:
- Bên LONG: tìm cách kéo giá các cổ phiếu này lên, qua đó kéo chỉ số VN30 lên để có thể BÁN (tất toán) được giá cao.
- Bên SHORT: tìm cách kéo giá các cổ phiếu này xuống, qua đó kéo chỉ số VN30 xuống để có thể MUA lại (tất toán) được giá thấp.
Vì vậy vào ngày này sẽ luôn xảy ra cuộc đấu tranh giữa 2 nhóm lợi ích Long/Short làm thị trường biến động mạnh hơn các ngày bình thường (đặc biệt là đối với các cổ phiếu trong rổ VN30).
DANH SÁCH CỔ PHIẾU VN30
(cập nhật ngày 19/08/2021)
| STT | Mã CK | Tên Công ty |
| 1 | ACB | Ngân hàng Thương mại Cổ phần Á Châu |
| 2 | BID | Ngân hàng Thương mại Cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam |
| 3 | BVH | Tập đoàn Bảo Việt |
| 4 | CTG | Ngân hàng Thương mại Cổ phần Công Thương Việt Nam |
| 5 | FPT | Công ty Cổ phần FPT |
| 6 | GAS | Tổng Công ty Khí Việt Nam – Công ty Cổ phần |
| 7 | GVR | Tập đoàn Công nghiệp Cao su Việt Nam – Công ty Cổ phần |
| 8 | HDB | Ngân hàng TMCP Phát triển Thành phố Hồ Chí Minh |
| 9 | HPG | Công ty Cổ phần Tập đoàn Hòa Phát |
| 10 | KDH | Công ty Cổ phần Đầu tư và Kinh doanh Nhà Khang Điền |
| 11 | MBB | Ngân hàng Thương mại Cổ phần Quân Đội |
| 12 | MSN | Công ty Cổ phần Tập đoàn MaSan |
| 13 | MWG | Công ty Cổ phần Đầu tư Thế Giới Di Động |
| 14 | NVL | Công ty Cổ phần Tập đoàn Đầu tư Địa ốc No Va |
| 15 | PDR | Công ty Cổ phần Phát triển Bất động sản Phát Đạt |
| 16 | PLX | Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam |
| 17 | PNJ | Công ty Cổ phần Vàng bạc Đá quý Phú Nhuận |
| 18 | POW | Tổng Công ty Điện lực Dầu khí Việt Nam – CTCP |
| 19 | SAB | Tổng Công ty Cổ phần Bia – Rượu – Nước giải khát Sài Gòn |
| 20 | SSI | Công ty Cổ phần Chứng khoán SSI |
| 21 | STB | Ngân hàng Thương mại Cổ phần Sài Gòn Thương Tín |
| 22 | TCB | Ngân hàng TMCP Kỹ Thương Việt Nam |
| 23 | TPB | Ngân hàng Thương mại Cổ phần Tiên Phong |
| 24 | VCB | Ngân hàng TMCP Ngoại Thương Việt Nam |
| 25 | VHM | Công ty Cổ phần Vinhomes |
| 26 | VIC | Tập đoàn Vingroup – Công ty Cổ phần |
| 27 | VJC | Công ty Cổ phần Hàng không VietJet |
| 28 | VNM | Công ty Cổ phần Sữa Việt Nam |
| 29 | VPB | Ngân hàng TMCP Việt Nam Thịnh Vượng |
| 30 | VRE | Công ty Cổ phần Vincom Retail |
Cập nhật mới nhất trên HSX
Bài viết tham khảo các nguồn f319 và file của bạn gửi.
Ps.Cổ phiếu chỉ nên đầu tư khi: có định giá lớn hơn 50% giá hiện tại + Doanh nghiệp TỐT + Có dòng tiền đang vào + Không Vay Margin để đu giá cao hơn với định giá.
Bạn muốn tìm hiểu hãy tham gia vào nhóm zalo https://zalo.me/g/erfosz088 để cùng học hỏi và thảo luận nhé!